آزمایشگاه آنالیز خوردگی و پوشش‌دهی گروه مهندسی مکانیک دانشگاه زنجان در سال 1402 با ساخت و خریداری تجهیزات مورد نیاز به سرپرستی آقای دکتر اسماعیل پورسعیدی عضو هیات علمی و استاد گروه مکانیک و کارشناس آزمایشگاه آقای مهندس محمدکریمی ایوانکی تاسیس شد. در این آزمایشگاه، فعالیت‌های تحقیقاتی در کلیه مقاطع تحصیلی در زمینه خوردگی فلزات ، پوشش دهی و مهندسی سطح انجام می شود. آزمایشات خوردگی در این آزمایشگاه در محیط‌های مختلف در محلول‌های آبی و الکترولیتی در دمای پایین و بالا با استفاده از روش های مختلف از جمله سالت اسپری، سایش، غوطه وری و ... صورت می گیرد . پوشش دهی فلزات نیز با روشهای مختلف شامل روشهای الکترو شیمیایی نظیر انواع آبکاری با جریان مستقیم ، پالسی و آنادایزینگ آلیاژهای آلومینیوم انجام می شود. علاوه بر این، پژوهش‌های گسترده‌ای در زمینه پوشش‌های سد حرارتی (TBC) با استفاده از روش‌های APS و HVOF برای بهبود مقاومت حرارتی و خوردگی انجام می‌پذیرد.

1. تست های خوردگی دمای پایین همچون غوطه وری و سالت اسپری
2. تست سایش در مسافت های مختلف( در حال ساخت دستگاه)
3. آبکاری با جریان مستقیم و پالسی
4. آبکاری آلیاژی فولادی
5. پژوهش در مورد دوام و طول عمر پوشش TBC با روش APS
6. پژوهش در مورد دوام و طول عمر پوشش TBC با روش HVOF
7. بررسی تاثیرات خوردگی پوشش ها در حضور CMAS
8. بررسی تاثیرات خوردگی پوشش ها در حضور نمک های مذاب NA₂SO₄
9. آنادایزینگ آلیاژهای آلومینیوم
10. ارزیابی و مشخصه یابی انواع پوششها و لایه های سطحی
11. ارزیابی و تعیین علت تخریب ناشی از خوردگی
12. مشاوره در زمینه های خوردگی و مهندسی سطح
13. انجام تست‌های مکانیکی و خوردگی بر روی پوشش‌ها برای پروژه‌های تحقیقاتی صنعتی
14. تحلیل و تفسیر داده‌های آزمایشگاهی و ارائه نتایج به شرکای صنعتی
15. تست‌های مکانیکی و تحلیل پیشرفته مواد با استفاده از SEM و EDS

2. دستگاه هات پلیت همزن آنالوگ آلفا مدل HS-860:

2-1 شرح دستگاه:

دستگاه هات پلیت استیرر یا هات پلیت مگنت دار از دستگاه‌های اولیه هر آزمایشگاهی بوده و برای مصارف عمومی طراحی و تولید شده است. برای آزمایش‌های گوناگون دما و سرعت چرخش به صورت مستقل قابل تنظیم می‌باشد. به منظور مخلوط نمودن مایعات از مگنت داخل ظرف و بدون ارتباط مکانیکی استفاده می‌شود. شکل و اندازه مگنت وابسته به سرعت چرخش و غلظت مایع داخل ظرف می‌باشد.

در این همزن مغناطیسی عمل گرم کردن و همزدن مایع به صورت همزمان انجام می‌شود، به این ترتیب که صفحه‌ای که ظرف مایع بر روی آن قرار دارد گرم شده و مایع در حال چرخش را گرم می‌کند.

2-2 مشخصات فنی دستگاه:

• مجهز به المنت 650 وات و قابلیت کنترل حرارت در دماهای مختلف صفر تا 300 درجه سانتیگراد
•   قابلیت کنترل چرخش مغناطیسی با دور 100 تا 1800 دور بر دقیقه
• صفحه آلومینیومی با قطر 18 سانتیمتر
• صفحه واشر از جنس استیل جهت تبادل حرارتی گرمایی و تشعشعی
• دارای دیمر با دو ولوم جهت کنترل دقیق دور های مینمم و ماکزیمم

• وزن تقریبی 2 کیلوگرم

2-3 کاربردها:

در کارهای آزمایشگاهی  از صفحات گرم به طور کلی برای گرم کردن ظروف شیشه ای یا محتوای آن استفاده می شود. برخی از این دستگاه ها همچنین حاوی همزن مغناطیسی هستند و اجازه می دهند مایع گرم شده به طور خودکار و یکنواخت هم زده شود.

2-4 طرز کار

1- ابتدا کابل برق دستگاه را متصل نمایید؛

2- دو شاخ را به پریز وصل کنید و کلید پاور را روشن کنید؛

3- جهت تنظیم دما، ولوم ترموستات را که نزدیکتر به کلید پاور است را تغییر دهید؛

4- برای این کار، ترموستات از 0 تا 100% درجه بندی شده است؛

5- هر کدام از درجه‌ها معادل حدودی 30 درجه می‌باشد؛

6-ولوم دورتر از کلید پاور مربوط به تنظیم سرعت دستگاه می‌باشد؛

7-ولوم کوچکتری زیر ولوم دور قرار دارد که دقت بالاتری داشته و جهت تنظیم سرعت‌های پایین استفاده می‌شود؛

8- جهت تنظیم سرعت ابتدا هر دو ولوم را خلاف عقربه‌های ساعت بر‌می‌گردانیم تا دور صفر شود؛

9- سپس ولوم بزرگ را روی عدد یک قرار می‌دهیم و ولوم کوچک را آنقدر در جهت عقربه‌های ساعت زیاد می‌کنیم تا موتور شروع به حرکت نماید؛

10- برای دورهای پایین با دقت بالا از ولوم کوچک استفاده می‌کنیم؛

11- پس از به دست آوردن دور کم، می‌توانید جهت زیاد کردن دور، از ولوم بزرگ استفاده کنید.

2-5 تذکر:

- به علت رطوبت موجود در محیط‌ها و حتی بعضی از مکان‌ها که باعث اکسیداسیون می شود، سعی کنید هر شش ماه یکبار با یک روغن دان یا سرنگ روغن یک قطره روغن از زیر صفحه و بین واشرها به شفت موتور بزنید، با این کار طول عمر موتور را چند برابر کنید.

3. دستگاه PH متر رومیزی Clean  مدل PH500

3-1  شرح دستگاه:

ph متر یک ابزار علمی و یکی از تجهیزات آزمایشگاهی مورد نیاز در انواع آزمایشگاه ها برای اندازه گیری فعالیت های هیدروژن-یونی در انواع محلول ها می باشد. در واقع، استفاده از این دستگاه راهی برای مشخص شدن اسیدی یا قلیایی بودن ماده ی مورد نظر است. به این خاصیت اسیدی یا قلیایی بودن، PH محلول نیز گفته می شود. در نتیجه، PH واحدی است که میزان اسیدی یا قلیایی بودن یک محلول را با آن معرفی می کنند. میزان پی اچ در یک بازه 0 تا 14 نشان داده می شود. این دستگاه آزمایشگاهی یک کمیت لگاریتمی را به کاربر نمایش می دهد.

ph متر تفاوت در پتانسیل الکتریکی بین یک ph الکتریکی و الکترود مرجع را نیز اندازه گیری می کند. به همین دلیل به ph متر گاهی پتانسیومتریک نیز می گویند. تفاوت الکتریکی بودن هم به اسیدی یا قلیایی بودن مایعات بستگی دارد. معمولا ph متر در آزمایشات آزمایشگاه های مختلف و کنترل کیفی مورد استفاده قرار میگیرد. در ابتدا که مفهوم ph متر معرفی شد، منظور از ph بودن، میزان یون H موجود در آب بود. علت نام گذاری ph (مختصر شده ی قدرت یون هیدروژن) هم میزان یون H می باشد.

اطلاعات عددی که توسط این دستگاه نمایش داده می شود نشان دهنده میزان فعالیت اسید یا باز بر مبنای میزان فعالیت یون هیدروژن است. میزان پی اچ یک ماده مستقیما با نسبت یون هیدروژن و یون هیدروکسیل آن ماده ارتباط دارد. اگر میزان یون هیدروژن از یون هیدروکسیل بیشتر باشد، ماده اسیدی بوده و میزان پی اچ کمتر از 7 خواهد بود. اگر میزان یون هیدروکسیل از یون هیدروژن بیشتر باشد، ماده بازی بوده و میزان ph آن از عدد 7 بیشتر خواهد بود.

اگر میزان یون هیدروژن و یون هیدروکسیل موجود در یک ماده یکسان باشد، ماده خنثی و ph آن 7 خواهد بود. ماده های اسیدی دارای یون های هیدروژن آزاد و ماده های بازی دارای یون های هیدروکسیل آزاد هستند. درصد این یون ها در یک محلول و در شرایط خاص همیشه ثابت است. دستگاه ph متر دستگاهی هست که می توان با استفاده از آن خواص اسیدی یا بازی یک ماده را سنجید.

3-2 مشخصات فنی دستگاه:

3-3 نحوه کار کرد

برای اندازه گیری میزان PH محلول با استفاده از PH متر می توانید از مراحل زیر استفاده کنید:

• پیش از اندازه گیری میزان PH محلول توجه به کالیبره کردن آن اهمیت زیادی دارد. برای کالیبراسیون ابزار PH متر می توانید به صورت زیر عمل کنید.
  • ابزار PH متر را روشن کرده و الکترود آن را با استفاده از آب مقطر شستشو دهید.
  • برای خشک شدن الکترود اسید سنج می تواند آن را به آرامی تکان دهید.
  • الکترود اسید سنج را در اولین محلول کالیبراسیون بگذارید.
  • در انتها می توانید آن را در محلول کالیبراسیون دوم قرار دهید.
• در اولین مرحله درپوش الکترود را جدا کرده و آن را در محلول مورد نظر به صورتی قرار دهید، که غوطه ور نباشد.
• با استفاده از کلید Range پارامتر PH را انتخاب کنید و در ادامه می توانید اندازه PH محلول را که در صفحه نمایش نشان داده می شود بخوانید.
• در صورت لزوم برای مطمئن شدن از عملکرد PH متر می توانید، آن را با اندازه گیری چند محلول با PH مشخص تست کنید.

3-4 کاربردها:

دستگاه PH متر کاربردهای زیادی دارد، ولی در این خصوص می توانیم به کاربرد آن به بخش های آزمایشگاهی مربوط به صنایع غذایی و یا دارویی و صنایع کشاورزی  و دامپروری و تصفیه خانه ها و آزمایشگاه های صنعتی و پزشکی اشاره داشته باشیم که از این طریق متخصصین می توانند میزان اسیدی و یا بازی بودن محلول و یا مواد مورد نظر را از طریق PH متر تشخیص دهند.

باید در نظر داشته باشید که دستگاه Ph می تواند مقدار مولکول های یونیزه شده و غیر یونیزه را در محیط های آبی نشان دهد. همچنین Ph مایعات نیز از طریق Ph متر به دو روش انجام می شود. اولین روش این است که با استفاده استفاده از ph متر الکتریکی که دارای الکترود است، مقدار پتانسیل الکتریکی که بین دو الکترود است به طور کامل اندازه گیری خواهد شد و مقدار هیدروژن بدست آمده نیز همان عددی است که در ph متر استفاده استفاده می شود.

3-5 تذکر

یکی از نکاتی که قبل از شروع کار با pH متر باید از آن اطمینان حاصل کنید این است که میله جستجوگر باید در محلول نگه‌دارنده یا محلولی با پی اچ ۴ نگهداری شده باشد در غیر این صورت در خوانش پی اچ خطا رخ می دهد.

برای تعیین پی اچ ، اندازه گیر دستگاه را در محلول قرار داده و پس از ثابت شدن عدد پی اچ را بخوانید اگر می خواهید محلول دیگری را اضافه کنید باید محلول بطور مداوم همزده شود . پس از پایان کار اندازه گیر را شسته با تامپون خشک کنید و مجددا به محلول با پی اچ ۴ برگردانید.

هنگام کار با محلول های بازی و اسیدی بهتر است از دستکش و لباس های محافظ استفاده کنید و به دلیل ظرافت این دستگاه به شت موقع کار کردن و نگهداری مراقب آن باشید.

4. بن ماری

4-1 شرح دستگاه:

بن ماری از واژه فرانسوی bain marie به معنی حمام آب که معادل انگلیسی آن water bath می باشد گرفته شده است. این دستگاه برای گرم کردن تدریجی و یکنواخت، به محلول ها در یک بازه زمانی خاص استفاده می شود. محدوده دمایی بن‌ماری‌ هایی که به طور طبیعی و بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد از دمای اتاق تا ۱۰۰ درجه سانتی گراد می بایست باشد.

بن ماری دستگاهی است که دارای حوضچه ای استیل با آب پر می شود و ظروف مختلف آزمایشگاهی درون آن قرار می گیرد. حرکت همرفتی گرما در آب از حرارت مستقیم شعله جلوگیری کرده و سبب ایجاد حرارت یکنواخت و قابل کنترل در آن می شود.

4-2 مشخصات فنی دستگاه:

جنس دستگاه بن ماری معمولاً از فولاد زنگ نزن ۳۱۶ می باشد. این فولاد از دسته فلزاتی است که مقاومت بالایی در برابر حرارت و زنگ زدگی دارد و نیز در برخورد با اجسام دچار ساییدگی و استهلاک نمی گردد، فولاد نیز از دسته فلزات مرغوب و باکیفیت است که ضدسایش و ضدزنگ زدگی است و طول عمر بالایی دارد.

بخش داخلی مخزن بن ماری با رنگ الکترواستاتیک پوشش داده شده است، رنگ الکترواستاتیک از سطح مقاومت و چسبندگی بالایی برخوردار است به همین دلیل در مقابل شرایط محیطی آزمایشگاه ها و یا سایر صنایع مورد محافظت قرار می گیرد.

مصرف بن ماری از طریق برق شهر تامین می گردد و جریان الکتریکی عبوری آن حدوداً ۱۲۰ ولت همراه با فرکانس ۶۰ هرتز می باشد، این دستگاه با  ظرفیت و حجم داخل مخزن از 12 لیتر می باشد.

کنترلر دستگاه کارکردی نظیر ترموستات دارد که محدوده دمای لازم را محاسبه می کند.

در تولید مخزن بن ماری از فولاد ضدزنگ استفاده شده و در بخش تحتانی این مخزن از مقاومت الکتریکی استفاده شده است، این مقاومت های الکتریکی سبب شده حرارت دستگاه به بخش میانی بن ماری انتقال یابد.

از دیگر قطعات کاربردی دستگاه بن ماری می توان به پنل خارجی اشاره کرد، در واقع تمامی کلیدهای کنترلی روی این پنل متصل شده اند که هر کدام کارایی ویژه ای دارند و عملیات را به بهترین نحو اجرا می کنند.

4-3 نحوه کارکرد دستگاه بن ماری

جهت استفاده از بن ماری در  ابتدا باید دوشاخه دستگاه را به پریز برق نصب و دکمه استارت را جهت روشن کردن دستگاه بزنید، دستگاه مجهز به نمایشگری دیجیتال است که بعد از روشن شدن دستگاه بصورت اتوماتیک فعال می گردد، اگرچه نمایشگر چهار عدد صفر ( ۰۰۰۰) را نشان داد به این معنی است که دستگاه جهت کار آماده است.

البته توجه داشته باشید که قبل از هر کاری از تمیز بودن دستگاه و تجهیزات جانبی و مرتبط مطمئن باشید.

حمام آب می توان با تنظیم تایمر، مدت زمان انجام عملیات دستگاه بن ماری را تنظیم نمود، بدین وسیله از ولوم هایی استفاده شده که می توان با چرخش ولوم آن را روی گزینه مورد نظر تنظیم نمود، جهت تنظیم دما باید ولوم را یکبار فشار داد و سپس آن را رها کرد، بدین وسیله صفحه مختص تنظیم دما نشان داده می شود. با فشردن و رها کردن ولوم می توان دور دستگاه را نیز تنظیم نمود.

جهت استفاده از بن ماری بهتر است همیشه مخزن آن پر از مایعات یا آب باشد، چرا که خالی بودن مخزن دستگاه سبب افزایش دمای آن می گردد، بدین ترتیب استفاده از سیستم یکنواخت کننده سبب یکنواخت شدن دمای آن می شود.

در طراحی این دستگاه از کنترلگری استفاده شده که ساختار بسیار ساده ای دارد، پانل کنترلی این دستگاه متشکل از کلیدهای مختلفی اعم از کلیدهای روشن و خاموش، کلید مرتبط به پارامترهای تنظیم دما و دور دستگاه، صفحه نمایش و سایر قطعات می باشد.

4-4 کاربردها:

• آزمایشگاه ها و مراکز دارویی
• بیمارستان ها و کلینیک ها
• انجام تست های سرم شناسی
• انجام آزمایشات آنزیمی و انعقادی
• انکوباسیون صنعتی
• مراکز تحقیقاتی و پژوهشی
• مراکز آموزشی
• صنایع غذایی و بیوشیمی
• فاضلاب ها
• ذوب کردن مواد و فرآورده های خونی
• از دیگر کاربردهای دستگاه بن ماری می توان به انجام آزمایش های سرولوژی، بیولوژی پزشکی و داروسازی و .. اشاره کرد.

5-4 تذکر

• توجه داشته باشید که تحت هیچ شرایطی نباید دستگاه بدون آب روشن شود و نیز آب قابل استفاده در دستگاه بهتر است از نوع مقطر باشد و از مایعاتی نظیر سفیدکننده، آب یونیزه، مایعات اسیدی و .. اجتناب گردد.
• آب دستگاه باید هر روز عوض گردد تا طراوت و تازگی داشته باشد.
• المنت ها از قابلیت تفکیک برخوردارند، در نتیجه می توان در هر هفته یکبار اقدام به تمیز نمودن آن کرد تا از ایجاد رسوب و جرم جلوگیری شود.

مهم: بدون آب به هیچ عنوان روشن نگردد

5 . ترمومتر قلمی نفوذی

5-1  شرح دستگاه:

یکی از ابزار اندازه گیری دما، ترمومتر نام دارد که از آن برای اندازه گیری دمای اجسام و مواد استفاده می شود. از نظر لغت نامه ترمو به معنی گرما و متر یک واحد اندازه گیری می باشد. وقتی این دو به هم متصل می شوند، به معنی دستگاهی برای اندازه گیری دما است. ترمومترها برای انواع مصارف خانگی، آزمایشگاهی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیریند که با توجه به نوع مصرف و کاربرد آنها در مدل های مختلف و با قابلیت های مختلفی تولید می شوند.

به صورت کلی اندازه گیری دما به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می شود. در روش تماسی به طور معمول از یک ترموکوپل استفاده می شود به طوری که قسمت مسی و یا بدنه آن در تماس مستقیم با حرارت قرار می گیرد و در نتیجه حرارت را از طریق لوله مسی به داخل ترموکوپل هدایت می کند.

5-2  مشخصات فنی دستگاه:

• محدوده اندازه گیری دما:  300+ ~ 50- درجه سانتیگراد
• طول دنباله: 149.5 میلیمتر (تقریبا 15 سانتیمتر)

• نمایشگر LCD
• خاموش شدن خودکار
• استفاده از سنسورهای وارداتی فوق حساس ژاپنی
• سنسور قفل شدن دما
• عملکرد اندازه گیری حداکثر / حداقل
• طراحی ظاهری جدید و قابل حمل
• تابع تبدیل واحد دمای درجه سانتی گراد/°F

5-3  کاربردها:

اندازه گیری دمای محلول ها

6. رکتیفایر(منبع تغذیه) 5 آمپر 100 ولت (SL5/100)

6-1 شرح دستگاه:

به دستگاهی که می تواند انرژی الکتریکی لازم یک سیستم الکتریکی را تامین نماید منبع تغذیه آزمایشگاهی گفته می شود . منابع تغذیه آزمایشگاهی می تواند به صورت یک واحد متصل به یک سیستم الکتریکی باشد و یا می تواند به صورت یک سیستم جداگانه انرژی الکتریکی سیستم دیگر را تامین نماید . منابع تغذیه الکتریکی به دو دسته منابع تغذیه جریان مستقیم DC و جریان متناوب AC تقسیم می شوند .

6-2 مشخصات فنی دستگاه:

• برق ورودی 220 ولت تکفاز
• جریان خروجی قابل تنظیم از صفر تا 5 آمپر با دقت تنظیم 100 میلی آمپر
• ولتاژ خروجی قابل تنظیم از صفر تا 100 ولت با دقت تنظیم 100 میلی ولت
• دارای تایمر با قابلیت تنظیم ثانیه و دقیقه
• دارای آمپر ساعت متر با قابلیت نمایش تا 10000 آمپر ساعت
• دارای رمپ ولتاژ و جریان
• قابلیت ذخیره 5 برنامه
• قابلیت اجرای برنامه ها پشت سر هم
• فرم دستگاه بصورت افقی رومیزی میباشد.

6-3 کاربردها:

• شارژ باتری
• آزمایشگاه ها
• دانشگاهها
• تحقیقات علمی از جمله پوشش دهی و آبکاری
• تعمیرگاه های برق و الکترونیک
• و سایر مواردی که به منبع تغذیه 100 ولت 5 آمپر نیاز است.

نکته مهم: دستگاه حداقل یک و نیم متر از وان در ارتفاع پایینتر از سطح وان قرار گیرد

7. رکتیفایر 100 آمپر 24 ولت (SL100/24)

7-1  شرح دستگاه:

منبع تغذیه دستگاهی برای تامین انرژی الکتریکی می باشد. انواع منبع تغذیه شامل منبع تغذیه سوئیچینگ و منبع تغذیه خطی می باشد. منبع تغذیه سوییچینگ می‌تواند برای دامنه گسترده ای از ولتاژهای ورودی و خروجی جوابگو باشد. هر دستگاهی که با انرژی الکتریکی کار می کند نیازمند منبع تغذیه می باشد.

7-2 مشخصات فنی دستگاه:

• برق ورودی 220 ولت تکفاز
• جریان خروجی قابل تنظیم از صفر تا 100 آمپر با دقت تنظیم 400 میلی آمپر
• ولتاژ خروجی قابل تنظیم از صفر تا 24 ولت با دقت تنظیم 100 میلی ولت
• دارای تایمر با قابلیت تنظیم ثانیه و دقیقه
• دارای آمپر ساعت متر با قابلیت نمایش تا 10000 آمپر ساعت
• دارای رمپ ولتاژ و جریان
• قابلیت ذخیره 5 برنامه
• قابلیت اجرای برنامه ها پشت سر هم
• فرم دستگاه بصورت افقی رومیزی میباشد.

نکته مهم: دستگاه حداقل یک و نیم متر از وان در ارتفاع پایینتر از سطح وان قرار گیرد

8. مولتی متر

 8-1 شرح دستگاه:

دستگاهی برای اندازه‌گیری چندین کمیت الکتریکی از قبیل ولتاژ، جریان، مقاومت الکتریکی، ظرفیت خازنی و … است، که می‌توان با آن سلامت یا مشخصات قطعات الکتریکی یا الکترونیکی را نیز ارزیابی کرد.

به مولتی متر، آوومتر ( AVOmeter ) نیز می گویند که AVO از حروف اول کلمات Volt و Amper و Ohm گرفته شده است چرا که آوومترها ( مولتی مترها ) این سه کمیت را می توانند اندازه بگیرند. مولتی متری که جریان، ولتاژ و مقاومت را به طور همزمان اندازه گیری می کند به عنوان آمپرمتر، ولت متر و اهم متر عمل می کند. یک چرخش ساده دستگیره دایره ای که در بالای آوومتر قرار دارد، آن را از حالت اندازه گیری ولتاژ به اندازه گیری جریان و موارد دیگر تغییر می دهد.

8-2 نحوه عملکرد

می توان ولتاژهای مستقیم و متناوب را به طور جداگانه با آوومتر اندازه گیری کنید و در مورد جریان نیز این شرایط صدق می کند. برای تست هر پارامتر، پروب های تست را به جک های آوومتر وصل کرده و سرهای دیگر را به مدار مورد آزمایش وصل کنید.

قبل از آزمایش هر چیزی مطمئن شوید که دستگیره دایره ای آوومتر به سمت پارامتر صحیح است. پس از اندازه گیری پارامتر، بسته به نوع مولتی متری که استفاده می کنید، خروجی را به صورت آنالوگ یا دیجیتال نمایش داده می شود.

یک مولتی متر چهار قسمت مهم زیر را دارد:

• صفحه نمایش: در این قسمت داده اندازه‌گیری شده نمایش داده می‌شود.
• کلید چرخشی انتخاب(Selection Knob): به وسیله سلکتور می‌توان پارامتر مورد اندازه‌گیری (ولتاژ، جریان و مقاومت) را انتخاب کرد.
• پورت یا خروجی ها: پورت قسمتی است که پراب‌ها به آن متصل می‌شوند.
• پراب (Prob): یک مولتی‌متر دارای دو پراب است که معمولا رنگ یکی قرمز و دیگری مشکی است. توجه کنید که تفاوتی بین پراب‌های قرمز و مشکی وجود ندارد و صرفا جهت تمایز از دو رنگ استفاده شده است.

• صفحه نمایش معمولا 4رقم دارد و قابلیت نمایش علامت منفی هم دارد. با استفاده از کلید چرخشی وسط می توان میزان جریان بر حسب میلی آمپر(mA) و میزان ولتاژ برحسب ولت(V) و میزان مقاومت بر حسب اُهم(Ω) را اندازه گیری نمود. دو تا پراب قرمز و مشکی به دوتا خروجی در پایین مولتی متر وصل می شود.

پورت ها

• COM :خروجی COMبه عنوان قطب مشترک در نظر گرفته می شود و به زمین(ولتاژ منفی) وصل می شود. همیشه پراب سیاه رنگ به COMوصل می شود.
• mAVΩ : سوراخ خروجی که روی آن mAVΩنوشته شده است محل اتصال پراب قرمز است که قطب + به آن وصل می شود. این خروجی برای اندازه گیری جریان(جریان های تا اندازه 200mA)، ولتاژ و مقاومت استفاده می شود.

• 10A : سوراخ خروجی 10A برای اندازه گیری جریان های زیاد استفاده می شود.
• پورت VΩ: برای اندازه‌گیری ولتاژ و مقاومت و تست اتصالات است.

8-3 مشخصات فنی دستگاه:

• اندازه گیری ولتاژ DC تا 1000 ولت
• اندازه گیری جریان AC تا 750 ولت
• اندازه گیری جریان AC/DC تا 10 آمپر
• اندازه گیری مقاومت تا 200 مگا اهم
• اندازه گیری خازن تا 20 میکرو فاراد
• نور پس زمینه
• کارایی ساده و وزن 320 گرم
• دارای DATA HOLD برای نگه داشتن مقدار اندازه گیری شده 

8-4 هشدار

هنگام کار با دستگاه مولتی متر رعایت چند نکته ضروری است:

1- برای اندازه گیری شدت جریان باید دستگاه را به طور سری در مدار قرار داد.

 2- برای اندازه گیری اختلاف پتانسیل باید دستگاه را به طور موازی بین دو نقطه از مدار قرار داد.

 3- هنگام اندازه گیری مقاومت لازم است جریان برق را قطع نموده در غیر اینصورت به دستگاه آسیب میرسد.

4- از وارد آوردن ضربه و قرار دادن در مقابل نور خورشید خودداری گردد.

9. دستگاه تست سایش از نوع پین روی دیسک

9-1 شرح دستگاه

پديده سايش يکي از مهم‌ترين عوامل تخريب قطعات صنعتي است. براي کاهش اين پديده، انتخاب جنس قطعات درگير با يکديگر و نيز انتخاب پوشش سطحي مناسب بسيار حائز اهميت است. براي دستيابي به اهداف فوق، انجام آزمايش‌هاي سايش ضروري مي‌نمايد.

 بدين منظور نمونه‌هايي از قطعات مورد نظر را مي توان دردستگاه تست سايش نصب نموده عمر سايشي آن‌ها را تعيين و تغييرات لازم را در آلياژ و پوشش‌هاي سطحي آنها معين نمود. پين روي ديسك (Pin On Disk) روش متداولي براي ارزيابي رفتار سايشي انواع مواد فلزي، سراميكي، كامپوزيت‌ها و پوشش‌هاي فلزي مواد است. در اين روش از حركت لغزشي پين روي ديسك براي ايجاد سايش استفاده مي‌شود. روش متداول به اين صورت است كه ديسك از جنس فلز (معمولاً فولاد ابزار با سختي بالا) ساخته مي شود و عضو ساينده است. همچنين پين، عضو ساييده شونده و ماده مورد آزمايش است كه روي ديسک قرار مي گيرد. مهم‌ترين عوامل موثر در اين آزمايش نيروي عمود بر پين، سرعت خطي ديسك، زمان و مسافت طي‌شده سايش است. همچنين براي درك صحيح مكانيزم‌هاي سايش، شناسايي ميزان تغييرات ضريب اصطكاك و دماي سطح سايش و حجم صداي توليدي بسيار مهم است. همچنين آزمون مي تواند تحت دما يا رطوبت مشخص و کنترل شده‌اي صورت گيرد.در این دستگاه نمونه با شرایط مشخصی آماده شده و روی هولدر دستگاه نصب می‌گردد و با اعمال نیروی از پیش تعیین شده، نمونه روی دیسک استاندارد سائیده می‌شود و با کمک نرم افزار مربوطه نمودارهای نیرو- زمان، تنش - زمان، و ضریب اصطکاک- مسافت قابل دستیابی است.

9-2 مشخصات فنی دستگاه

• قابلیت اتصال دستگاه به کامپیوتر از طریق USB و اندازه گيري پارامترها و کنترل آن‌ها توسط کامپيوتر
• مجهز به بورد Arduino به منظور ارتباط با میکروکنترلر و برنامه‌دهی از طریق کامپیوتر
• امکان تست در حالت رفت و برگشتی(Reciprocating)
• امكان تعيين دامنه رفت و برگشت و تغییر سرعت حرکت چرخشی دستگاه در حالت رفت و برگشتی
• قابلیت تست در حالت چرخشی
• امکان تغییر سرعت دستگاه و تغییر قطر سایش در حالت چرخشی
• قابليت جابجايي محل پين روي ديسك
• امکان تغییر قطر نگهدارنده نمونه برای بررسی نمونه‌های متفاوت
• قابلیت تنظیم و کنترل نیروی عمودی با دقت بالا
• امکان تغییر مکانیزم سایش به منظور مقایسه نرخ سایش نمونه‌ها
• محاسبه عمق نفوذ سایش
• قابلیت نصب انواع دیسک با قطرهای مختلف تا قطر 25 cm

9-3 کاربردها

• بررسی و مطالعه مقاومت انواع فلزات و پوشش‌ها در برابر سایش
• محاسبه عمق نفوذ سایش
• تعیین ضریب اصطکاک سطح مواد با جنس‌های مختلف و همچنین محاسبه کاهش وزن ناشی از سایش حین کار و یا تست و درنهایت مشخص کردن عمر قطعه
• تعیین کارایی روغن‌ها و روانساز‌ها
• بررسی و مطالعه خواص سایشی انواع پوشش‌های سخت و یا نازک و با ضریب اصطکاک بسیار پایین
• تعیین مکانیزم سایش و بدست آوردن اطلاعات در جهت بهبود مقاومت سایشی قطعه‌کار

توجه : بردها و مدارات الکترونیکی دستگاه تست سایش بشدت به نوسانات برق حساس بوده، لذا حتما جهت وصل کردن به شبکه برق از محافظ استفاده گردد.

1. پوشش دهی آنادایزینگ آلیاژهای آلومینیوم
2. پوشش دهی به روش APS
3. پوشش دهی به روش HVOF
4. آبکاری مواد
5. پوشش دهی آبگریز مس، فولاد و آلومینیوم
6. بررسی مقاومت سایشی و خوردگی مواد
7. انجام تست های مکانیکی شامل سختی و تست خمش 4 نقطه بر روی پوشش ها
8. انجام تست های حرارتی شامل شوک حرارتی، تست های پیرگرمایی و سیکلی تا دمای 1200 درجه سانتی گراد
9. شبیه سازی عددی تست های حرارتی بر روی پوشش ها

• پوشش دهی آنادایزینگ آلیاژهای آلومینیوم 6061 و 5083
• پوشش دهی آبگریز آلیاژهای آلومینیوم 6061 و 5083
• پوشش دهی آبگریز مس
• پوشش دهی آبگریز فولاد ST37
• بررسی تجربی مقاومت به خوردگی اتصالات جوشکاری اصطکاکی اغتشاشی
• ارزیابی عملکرد پوشش‌های سد حرارتی اسپری شده به روش HVOF تحت بارگذاری‌های حرارتی و خوردگی داغ
• ارزیابی عملکرد پوشش‌های سد حرارتی اسپری شده به روش APS تحت بارگذاری‌های حرارتی
• ارزیابی عملکرد دوام  پوشش های سد حرارتی با دولایه باند کت
• شبیه سازی عددی پوشش های سد حرارتی تحت شرایط سیکلی، پیرگرمایی و شوک حرارتی